Początek rozważań na temat organizacji wirtualnej należy poprzedzić przedstawieniem kilku najpopularniejszych definicji na temat tej formy działalności.
1. “Organizacja wirtualna jest to czasowa sieć niezależnych przedsiębiorstw (dostawców, klientów, nawet wcześniejszych konkurentów) połączonych technologią informacyjną w celu dzielenia umiejętności i kosztów dostępu do nowych rynków.” Davidow W., Malone M., “The Virtual Corporation, HarperBusiness”, NJ, 1999
2. „Pojęcie wirtualna organizacja oznacza zbiór jednostek organizacyjnych, przestrzennie rozproszonych (nawet w skali globalnej) realizujących wspólne przedsięwzięcie gospodarcze, wybieranych dynamicznie – według kryterium procesowego – do realizacji i na czas realizacji określonych zadań.” Grudzewski W., Hejduk I. „Przedsiębiorstwo wirtualne”.
3. Organizacja wirtualna – „Połączenie dziesiątek, a nawet setek firm, przy czym każda skupiona jest na tym rodzaju działalności, który wykonuje najlepiej, oraz wszystkie są połączone elektroniczną siecią, tak że pracują jako jedna całość – elastycznie i przy niższych kosztach – bez względu na swoją lokalizację.” Kowalkiewicz M. „Informatyka w zarządzaniu przedsiębiorstwem”.
To zaledwie kilka z wielu dostępnych w literaturze fachowej definicji organizacji wirtualnych. Niestety do dzisiaj nie stworzono jednej, spójnej koncepcji, która w sposób szczegółowy i wyczerpujący opisywałaby tą formę organizacji.
Możemy jednak na ich podstawie wymienić kilka cech wspólnych. Po pierwsze: jednostki wchodzące w skład organizacji wirtualnej mogą być rozproszone w skali globalnej. Po drugie: w obrębie jednej organizacji wirtualnej znajdują się bardzo często dziesiątki, a nawet setki firm. Po trzecie: organizacja wirtualna ukierunkowana jest wyłącznie na osiągnięcia celu, który leżał u podstaw jej powstania.
Bardzo często organizację wirtualną łączy się z organizacją działającą w internecie lub taką, której działalność opiera się w głównej mierze na Internecie. Jaką rolę pełni jednak Internet w organizacji wirtualnej?
- niskie koszty komunikacji,
- produkty i usługi o zasięgu globalnym,
- praktyczny brak kosztów agencyjnych,
- niższe koszty transakcyjne,
- możliwość lepszego dostosowania produktów/usług do potrzeb klienta,
- efektywniejsze zarządzanie wiedzą w organizacji.
Dzięki internetowi organizacja wirtualna może skutecznie realizować swoje cele i dbać o optymalne dostosowanie świadczonych przez siebie usług do potrzeb klientów. W przeciwieństwie do tradycyjnych form organizacji, organizacja wirtualna jest “bytem, którego nie widać, ale którego efekty pracy są widoczne dla klienta”. Możliwość połączenia umiejętności różnych zespołów, znajdujących się nawet na różnych kontynentach, wykorzystanie Internetu i nowoczesnych technologii jako podstawy do prowadzonej działalności daje bardzo dobre rezultaty- zarówno dla ludzi wchodzących w skład organizacji, jak i dla jej klientów.